Jak dobrać zasilacz LED? Jak zamontować taśmę LED?

Wyobraźmy sobie sytuację, że chcemy podświetlić półkę w pokoju. Półka jest dość długa, ma 2 metry. Wiemy, że chcemy użyć LED-ów, bo pobierają bardzo mało prądu, są bardzo żywotne, i posiadają niewielkie wymiary. Ok, i co dalej?

 

Najłatwiej zacząć od mocy oświetlenia – wybieramy model taśmy który nas interesuje:

 

300 LED 3528 wystarczy do podświetlenia dekoracyjnego, nie da się przy niej czytać.

600 LED 3528 wystarczy jako oświetlenie dodatkowe, jeśli do oświetlanej powierzchni jest do 70cm.

150 LED 5050 mocniejsze oświetlenie dekoracyjne, diody rozmieszczone rzadziej ale trzy razy mocniejsze od diod 3528.

300 LED 5050 – najmocniejsza taśma, nie polecamy do podświetlenia półki, chyba że używamy ściemniacza do regulacji.

 

Ok. Wiemy już jakie są rodzaje taśm, ale o co chodzi ze ściemniaczem, i jak podłączyć te taśmy do prądu, jeśli wymagają niskiego napięcia i prądu stałego? Zasilać z akumulatora? Baterii? Najprostszym sposobem zasilenia taśmy LED jest zastosowanie zasilacza 12V DC, najpopularniejsze na rynku są obecnie zasilacze wodoodporne, o kształcie metalowych "ogórków".

 

Jak dobrać zasilacz do konkretnej taśmy?

 

Każda z taśm posiada w specyfikacji maksymalną moc/m wyrażoną w Watach, dla najpopularniejszej 300 LED będzie to do 4,8W/m. Co to oznacza dla osoby nie będącej elektronikiem? Jeśli zamierzamy użyć 2 m taśmy do podświetlenia naszej półki, moc zasilacza potrzebnego do zasilenia taśmy to 2x4,8W = 9,6W. Najbardziej zbliżony mocą zasilacz to 10W 12V DC. Problem z głowy? Nie do końca :) Należy jeszcze zainstalować taśmę i zasilacz poprawnie, tak aby całość mogła pracować bezawaryjnie przez długie lata.

 

Jak zainstalować taśmę i zasilacz?

 

W naszym przykładzie mamy półkę, zakładamy że nie będzie ona narażona na wilgoć, nie będzie również możliwości zerwania taśmy LED przez ostre przedmioty. Należy oczyścić z kurzu miejsce instalacji, przyłożyć taśmę "na sucho" sprawdzając, czy długość jest odpowiednia. Należy pamiętać, że taśmy najlepiej nie wyginać pod kątem prostym, można ją prowadzić po łuku. Jeśli chcemy np. poprowadzić taśmę w całym pomieszczeniu wzdłuż sufitu, najłatwiej podzielić ją na proste odcinki, połączone przewodami w miejscach, gdzie taśmę trzeba by wygiąć pod kątem 90 stopni lub większym.

 

Taśma pasuje, długość jest odpowiednia. Pora połączyć ją z zasilaczem. W przypadku taśmy 300 LED 3528, jak i wszystkich innych modeli jednokolorowych z pełnej rolki taśmy wyprowadzone są dwa przewody, czerwony (plus) i czarny (minus). Kolory przewodów są bardzo ważne, nieprawidłowe podłączenie może uszkodzić taśmę.

 

Spójrzmy teraz na zasilacz. Niezależnie od mocy będzie posiadał jedną parę przewodów wejściowych (dla prądu sieciowego 230V AC) i przynajmniej jedną parę przewodów wyjściowych. Jak rozpoznać które są które? Przewody wejściowe są oznaczone jako (INPUT 230V AC), zazwyczaj oznaczone kolorem niebieskim (0) i brązowym (masa,plus). Przewody wyjściowe (oznaczone OUTPUT 12VDC) mają kolory czerwony (plus) i czarny (minus). Jeśli podłączmy zasilacz odwrotnie (prąd z gniazdka sieciowego do przewodów 12VDC), po włączeniu prądu zostanie on spalony. Niestety takie uszkodzenie oznacza utratę gwarancji. Dlatego też należy zwracać baczną uwagę na kolory przewodów i oznaczenia na zasilaczach.

 

Jak połączyć taśmę z zasilaczem? Najprościej jest skręcić ze sobą przewody, pamiętając o kolorach (czerwony z czerwonym, czarny z czarnym). Należy je zabezpieczyć za pomocą taśmy izolacyjnej, pamiętając, że pary przewodów nie mogą stykać się ze sobą w żadnym momencie, zwarcie uszkodzi taśmę i zasilacz. Takie podłączenie nie jest jednak zbyt trwałe, polecamy użycie kostek do przewodów elektrycznych owiniętych taśmą izolacyjną, lub połączenie lutownicze.

 

Co zrobić jeśli mamy tylko kawałek taśmy 2m, bez żadnych przewodów? Na taśmie znajdują się gniazda lutownicze, każdy odcinek taśmy posiada gniazdo plus i minus z każdej strony. Bardzo ważne jest, aby zasilać taśmę tylko z jednej strony, nie wolno doprowadzać napięcia przewodami na początku taśmy i kolejnymi przewodami na końcu taśmy!

 

Co do podłączenia – mamy do wyboru dwie opcje: przylutować przewody do taśmy, lub użyć gotowego konektora. Lutowanie będzie trwalsze, nie wszyscy jednak posiadają lutownicę w domu. Konektor wystarczy do zapewnienia prawidłowej pracy taśmy, nie wpłynie negatywnie na jej trwałość.

 

 

Co ze ściemniaczami? Jak podłączyć ściemniacz do taśmy? Co daje nam ściemniacz?

 

Za pomocą ściemniacza można sterować poziomem oświetlenia, co oznacza, że możemy zamontować mocniejszą taśmę i wykorzystywać ją jako oświetlenie dodatkowe w pomieszczeniu, w zależności od potrzeb można zmniejszyć jej moc aby uzyskać efekt nastrojowego, delikatnego podświetlenia. Na rynku istnieje wiele różnych ściemniaczy, od podstawowych ściemniaczy z przyciskami/potencjometrem, do urządzeń z pilotem radiowym, pozwalającym na zdalną regulację oświetlenia. Zasada działania jest taka sama dla wszystkich ściemniaczy: pracują po stronie 12VDC (za zasilaczem), posiadają gniazda plus i minus, do których po stronie wejścia (INPUT) podłącza się przewody z zasilacza, a po stronie wyjścia przewody z taśmy (OUTPUT). W obu przypadkach należy pamiętać o biegunach, zamiana przewodów sprawi że taśma nie będzie działać, przy dłuższym okresie nieprawidłowego podłączenia taśma ulegnie uszkodzeniu.

 

Jak podłącza się taśmy RGB (wielokolorowe)?

 

W przypadku taśm RGB sprawa nieco się komplikuje, zamiast dwóch przewodów z taśmy wyprowadzone są cztery przewody: czerwony minus, zielony minus, niebieski minus, i wspólny plus dla wszystkich kolorów, (czarny przewód). Nie można jej również podłączyć bezpośrednio do zasilacza, wymagany jest sterownik RGB pozwalający na zmianę barwy. Każdy sterownik RGB pracuje na napięciu 12V lub 12/24V. Należy pamiętać, że taśma decyduje o tym, jaki zasilacz powinien zostać użyty do zasilania, 24V zasilacz z taśmą 12V spowoduje szybkie zniszczenie taśmy z powodu zbyt wysokiego napięcia.

 

Sterownik RGB posiada dwa przewody wejściowe (12VDC INPUT) – czerwony plus i czarny minus, i cztery gniazda wyjściowe oznaczone R – czerwony, G – zielony, i B – niebieski, + - gniazdo wspólnego plusa dla wszystkich kolorów (czarny przewód). Podłączenia dokonuje się dokładnie tak samo jak w przypadku taśm jednokolorowych.